SENPAI LÀ GÌ? PHÂN BIỆT SENSEI, SENPAI VÀ KOUHAI

Đối với bất kỳ ai học tiếng Nhật thì sẽ không còn xa lạ gì với những thuật ngữ: Sensei, Senpai và Kouhai.

Vậy thì Senpai là gì? Phân biệt Sensai, Senpai và Kouhai như thế nào cho đúng, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để nắm rõ hơn nhé! 

1. Văn hóa cấp bậc ở Nhật Bản:

Văn hóa Nhật Bản rất coi trọng cấp bậc, vị trí trong giao tiếp ứng xử hằng ngày ở bất kì môi trường nào từ công việc cho đến học tập hay đời sống thường ngày. 

Vậy nên nếu bạn là người nước ngoài đến Nhật sinh sống, học tập hay làm việc thì hãy chú trọng về vấn đề này để có thể tạo được ấn tượng tốt giúp cho cuộc sống ở đây thuận lợi hơn nhé. 

Ở bài này mình sẽ cùng các bạn phân tích về ba cấp bậc mà bạn thường được nghe và sử dụng nhiều nhất là: SENSEI, SENPAI và KOUHAI. Vậy thì phân biệt ba cấp bậc này sao cho đúng nhất?

1.1. Sensei

Được viết trong tiếng Nhật là 先生 - Tiên sinh - Người sinh ra trước.

Đối tượng thường được gọi Sensei:

 + Giáo viên

 + Những người làm việc trong các lĩnh vực đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao, những nghề nghiệp cần giấy chứng nhận tư cách như như bác sĩ, chính trị gia, luật sư,...

Nếu bạn nhớ tên người đó thì có thể gọi: [tên] + Sensei

Hoặc nếu không nhớ tên có thể gọi người đó là Sensei cũng được.

Những người được gọi là Sensei

>> Tên tiếng Nhật của bạn là gì?

1.2. Senpai

Trong tiếng Nhật Senpai được viết bằng hai chữ kanji 先輩 - Tiền bối - Người đi trước.

Chỉ những người là đàn anh đàn chị đi trước như đồng nghiệp trong công ty, hay người khóa trên của trường học, câu lạc bộ,... Những người có kinh nghiệm, thành tựu trong một số lĩnh vực cụ thể. Thể hiện sự tôn trọng người đó.

Những ai được gọi là Senpai?

1.3. Kouhai

Được viết là 後輩 - Hậu bối -  người đến sau, là lớp đàn em mới vào làm việc tại công ty, hay những em khóa sau của lớp học, câu lạc bộ,...

Kouhai trong văn hóa Nhật

Bản thân người tự xưng là Kouhai thể hiện sự tôn trọng người đi trước, mong muốn học hỏi kinh nghiệm. Trong các buổi gặp mặt, hội tiệc,... Kohai là người rót đồ uống cho Senpai và gọi món giống Senpai để thể hiện sự tôn trọng.

2. Senpai - Tiền bối là gì?

2.1. Senpai là gì? Vai trò của Senpai

Thường những người này là những người đã có kinh nghiệm, hay thành tựu về lĩnh vực nào đó.

Khác với Sensei là người có kiến thức sâu rộng, khác biệt về tuổi tác, vai vế cao hơn, thì Senpai là người bằng vai vế với mình chỉ là họ đi trước biết trước và dày dạn kinh nghiệm hơn thôi.

Họ không phải là sếp nên không có quyền sai khiến hay ra lệnh, chỉ là góp ý, chỉ dẫn và chia sẻ.

Senpai dựa trên kinh nghiệm thực tế mà họ đã trải qua trong thời gian trước đây - khi họ ở vị trí như kouhai hiện tại - để hướng dẫn cặn kẽ, chỉ ra cho kouhai những hướng đi phù hợp, gần gũi.

Nếu sensei là người dạy cho bạn những kiến thức, kĩ năng nền móng, thì senpai chính là người giúp cho những nền móng đó ở bạn được phát triển, mài giũa thực tế hơn.

>> Wibu là gì? Kiểm tra bạn có phải là một Wibu "chân chính" không với những thuật ngữ Anime sau

📍 Bạn có thể liên hệ tình huống cụ thể

- Khi bạn muốn apply vào một trường đại học nào đó ở Nhật để xin học bổng du học chẳng hạn. Thì người mà bạn cần tìm đến chính là những anh chị Senpai đi trước để có được những lời khuyên và cái nhìn tương đối xác thực nhất về môi trường cũng như văn hóa nơi trường học mà bạn muốn hướng đến.

Senpai là người đưa ra lời khuyên từ kinh nghiệm của bản thân khi còn là Kouhai

- Nếu bạn là một thực tập sinh đi xuất khẩu lao động, thì Senpai chính là những người đi trước, làm cùng xí nghiệp nên họ là người nắm rất rõ những chế độ lương bổng cũng như đãi ngộ, văn hóa và cách làm việc ở nơi đó. 

>> Sự khác nhau giữa "Du học sinh", "Thực tập sinh" và "Tu nghiệp sinh"

Hiện nay thế giới ngày càng mở rộng, sự kết nối của người với người tăng lên nên những đàn anh đàn chị đi trước luôn có những diễn đàn để giúp đỡ đàn em là Kouhai đi sau giải đáp thắc mắc và hướng dẫn tận tình.

Senpai - Kouhai

Tuy nhiên, để được giúp đỡ một cách tốt nhất bạn nên cân nhắc và lựa chọn cho mình những Senpai thật sự có tâm để có thể được dìu dắt. Và đương nhiên bạn cũng hãy cố gắng để trở thành một Senpai tốt để giúp các em Kouhai sau này. Vì “sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình” đúng không?

2.2. “Senpai” hay “Sempai” ?

Mặc dù được viết bằng romaji là Senpai nhưng khi phát âm thì đọc “sempai” như phát âm tiếng Việt mới đúng.

"Senpai" hay "sempai" đều đúng!

Đây là danh xưng được sử dụng khá nhiều và phổ biến trong xã hội Nhật Bản, dưới đây là một số tình huống được sử dụng nhiều nhất, bạn có thể tham khảo:

🏫 Trường học:

Senpai là danh xưng được các em lớp nhỏ dùng để gọi những anh chị lớp trên, chẳng hạn như các em học sinh lớp 10 gọi các anh chị lớp 11 là “senpai” và các anh chị lớp trên gọi lại các em là Kohai.

👨‍👩‍👦‍👦 Câu lạc bộ hay những nơi giảng dạy các bộ môn nghệ thuật, võ:

Senpai là chỉ những đàn anh đàn chị đã kết nạp vào câu lạc bộ từ trước. Những người này đã được tham gia trước khi lớp đàn em vào, họ nằm trong ban chỉ huy và chịu trách nhiệm hướng dẫn các em mới kết nạp.

🏢 Công ty hay các cơ sở làm việc

Senpai là những đồng nghiệp đã làm ở công ty từ một khoảng thời gian trước đó. Họ là người nắm rõ những quy định, chế độ đãi ngộ, lương bổng, cách làm việc và văn hóa trong công ty.

Họ dày dạn kinh nghiệm hơn tuy nhiên họ cũng là người có vai vế trong công ty như người mới chỉ là đi trước và biết trước.

Ngoài nơi làm việc thì nơi ở (ký túc xá): Senpai là chỉ những người đã đến đó ở từ trước, họ thông thuộc hết mọi quy tắc nề nếp ở nơi sống chung. Các Kohai đến sau cần được học hỏi và chỉ dẫn từ những Senpai rất nhiều việc để có được một môi trường sinh hoạt chung lành mạnh, hòa hợp.

2.3. Lưu ý khi dùng "Senpai":

Dù đã hiểu về định nghĩa cũng như cách sử dụng danh xưng “Senpai”, tuy nhiên khi sử dụng vẫn xảy ra những sai lầm không đáng có. Dưới đây là một số lưu ý mà bạn cần chú ý khi sử dụng:

❌ Không được gọi giám đốc hay những người có cấp bậc cao nhất tại nơi đó là senpai.

Đây là điều tối kỵ, nếu bạn không muốn bị đánh giá là thất lễ với cấp trên. Như đã nói ở trên Senpai là người cũng vai vế cấp bậc với mình, chỉ là họ đến trước, biết trước và có nhiều kinh nghiệm hơn trong lĩnh vực nào đó mà bạn cần được học hỏi và chỉ dẫn.

Đừng gọi Sếp là Senpai nhé

Tất nhiên họ không phải là sếp và sếp chắc chắn cũng không phải là họ. Với những người đứng đầu đơn vị thì sẽ có những danh xưng riêng chẳng hạn như “shachou” (giám đốc), “kachou” (trưởng khoa),...

👥 Senpai nhỏ tuổi hơn Kohai thì nói chuyện như thế nào cho phải phép, có dùng kính ngữ không?

Đây là câu hỏi mà đa số nhiều bạn sẽ thắc mắc, theo như văn hóa Nhật họ sẽ chia cấp bậc xưng hô trong xã hội theo tuổi và kinh nghiệm sống.

Thế nhưng nếu kinh nghiệm của bạn tỉ lệ nghịch với tuổi thì dù lớn tuổi hơn Senpai, bạn vẫn phải xưng hô tôn trọng, lịch sự, vì họ là người chỉ dẫn bạn trong công việc và học tập. Còn để cho mối quan hệ hòa hợp và tốt nhất thì sẽ tùy thuộc sự ứng xử khéo léo của Senpai đó trong mối quan hệ giữa hai bên.

Hãy ứng xử khéo léo khi Kouhai lớn tuổi hơn bạn

⚠️ Một lưu ý nữa mà các Kouhai cần chú ý, senpai là người đi trước nhiều kinh nghiệm, thành tựu, tuy nhiên họ không phải lúc nào cũng đúng, và cũng không phải là sếp nên không có quyền ra lệnh. Hãy lắng nghe và tiếp thu có chọn lọc. Đừng để bị lạm dụng theo hướng tiêu cực.

Tóm lại Sensai, Senpai và Kouhai là mối liên hệ có liên kết mật thiết với nhau. Hiểu đơn giản là thầy cô truyền đạt kiến thức cho lớp anh chị đi trước, tiếp đến sẽ đến lớp đàn em đi sau. Lớp đàn anh đàn chị sẽ giúp đỡ và dìu dắt các em đi sau để có thể nhanh chóng hòa nhập và học hỏi trong một lĩnh vực nào đó có liên quan.

Tre già măng mọc, cứ thế qua mỗi thời kỳ ai cũng sẽ lần lượt chuyển đổi từ Kouhai lên Senpai. Mỗi người dù là ở bất cứ lĩnh vực gì thì cũng hãy tìm cho mình một senpai để có thể được học hỏi, chỉ dẫn một cách đúng đắn. Và hãy trở thành một senpai chuẩn mực cho thế hệ kouhai phía sau nhé. 

Tìm hiểu thêm:

>> Kimono - những điều bạn chưa biết

>> TOP 7 địa danh bạn phải đi nếu đến Nhật Bản!

🎁 CÁCH HỌC TIẾNG NHẬT "KHÔNG PHẢI AI CŨNG BIẾT" 

🎁 TÀI LIỆU TIẾNG NHẬT FREE

>>> LIST các cuốn sách luyện đọc hiểu tiếng Nhật

>>> Hướng dẫn giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật

>>> KHI MUA SÁCH TẠI SÁCH TIẾNG NHẬT 100 <<<

🔶 Thoải mái ĐỔI TRẢ sách trong vòng 7 ngày

🔶 FREE SHIP với đơn hàng từ 379k

🔶 Thanh toán linh hoạt (Ship COD, chuyển khoản...)